Hyperventilatie – hoe kom ik er van af?

Hyperventilatie is een verzamelbegrip net als reuma en astma. Het staat voor een hele verzameling verontrustende pijntjes en gevoelens die u doen denken aan hartklachten.

De eerste keer dat iemand een hyperventilatie aanval krijgt eindigt hij/zij niet zelden op de eerste hulp van het ziekenhuis. Hier wordt dan vastgesteld dat het geen hartaanval is en dat u last heeft van hyperventilatie. Dit is vast te stellen in uw bloed maar ook door een hyperventilatie provocatie test.

Lang niet iedereen gelooft deze conclusie gelijk, want bij hyperventilatie denken mensen vaak aan benauwdheid en snel ademen, happen naar lucht en in een zakje ademen. Dit is echter zeker niet altijd het geval! U kunt ook druk op de borst voelen, duizelig worden met hartkloppingen en zweten, of u moet almaar zuchten en gapen en hebt het gevoel dat uw mond, handen en voeten tintelen en dat u er niet helemaal “bij” bent. Maar het is altijd heel verontrustend wat u voelt. Het maakt u angstig en onzeker.

Verklaring symptomen hyperventilatie

Als u even nadenkt wat er in de afgelopen tijd is gebeurd of wat er op dit moment speelt in uw leven, wat u raakt of in onmacht zet . . . dan weet u meestal wel iets te noemen. Ook wanneer er niet direct stress is, zijn er vaak wel gebeurtenissen zoals:

  • grote veranderingen
  • bepaalde onzekerheden
  • belangrijke keuzes
  • Hele nieuwe fases
  • complexe vraagstukken
  • conflicten of familieproblemen
  • meerdere opeengestapelde kleine ongemakken / tegenvallers

Dit veroorzaakt dan uw klachten. De hyperventilatie is dus eigenlijk het signaal van uw lichaam dat u niet lekker in uw vel zit en dat er NU iets aan met gebeuren.Uw lichaam heeft het waarschijnlijk al lang volgehouden en heeft hiermee alle reserves opgebruikt om het nog langer vol te houden. Maar nu is het op of bijna op! U bent wellicht ook moe, prikkelbaar, angstig, onzeker, ongeconcentreerd en soms ongeduldig. Dit hele pakket hoort bij hyperventilatie.

Hoe kom ik van hyperventilatie af?

Hoe overwint u de hyperventilatie? Als hier al een (1) formule voor bestaat, dan ziet die er ongeveer zo uit:

  1. U zal verbetering moeten brengen in uw huidige situatie, de koe bij de horens vatten, het onderliggend probleem de wereld uit helpen.
  2. Leren ontspannen en investeren in het bijtanken van energie
  3. Open en eerlijk zijn over uw gevoel, zodat anderen rekening met u kunnen houden.
  4. Vertrouwen terugwinnen in uw lichaam zodat uw angst en onzekerheid afnemen.
  5. Angstgedachten om leren zetten in functionele en zinvolle gedachten die meer waarheidsgehalte hebben.

Dit bovenstaande zorgt ervoor, dat u zich weer bezig gaat houden met de alledaagse dingen. De oplettende lezer ziet dat in deze rij geen ademhalingsoefeningen staan!

Waarom niet altijd ademhalingsoefeningen?

Uw adem reageert op alles wat u doet en laat. Dus reageert hij ook op uw onderliggende stress en spanningen door sneller, oppervlakkiger en verkrampter te worden. Stel u krijgt alleen ademhalingsoefeningen om te kalmeren, maar de onderliggende stress en spanningen (de oorzaak) blijft onveranderd, dan is dat hetzelfde als een verbandje aanbrengen op een beenbreuk. Wanneer de stress en spanningen afnemen, kalmeert ook de adem automatisch. De adem is namelijk een “automatische piloot” want ook wanneer u slaapt ademt u gewoon door. Wat hier eigenlijk aan de hand is, is dat de adem uw (slechte) gesteldheid weerspiegelt en dus ook uit balans gaat.

De vicieuze cirkel bij hyperventilatie ziet er als volgt uit:
stress / spanning → lichaam strakker en nauwer → adem sneller en oppervlakkiger → hyperventilatie → angst → meer stress / spanning

De normale situatie ziet er zo uit:
rust / balans → adem automatisch rustig en regelmatig → dus ook geen hyperventilatie → vanzelfsprekend vertrouwen → balans!

Door rust en balans terug te vinden gaat uw adem vanzelf weer goed. Toch willen mensen met hyperventilatie graag iets leren over hun ademhaling. Begrijpelijk want het geeft enige grip en houvast als ze weten hoe (ongeveer) een normale ademhaling gaat in verschillende situaties. Je eigen adem sturen geeft niet altijd meer rust, soms bezorgt het juist meer onrust en ongemak. Door te gaan letten op je adem die normaal gesproken volledig automatisch wordt geregeld maak je er een "ding" van en doet het soms meer kwaad dan goed.

Ademhalingsoefeningen zijn soms prima . . . maar niet de eindoplossing!

Zelf bewust je adem sturen kun je nooit zo perfect, als dat je ingebouwde automatische piloot dat kan.

Welk resultaat kan u verwachten?

De meeste mensen hebben als gewenst eindresultaat dat ze:

  • niet meer angstig zijn
  • hun adem weer als puur natuur ervaren.
  • hun lichaam weer kunnen vertrouwen.

Dit is haalbaar door het hiernaast beschreven pad te belopen.

In uitzonderlijke gevallen is er sprake van grote onmacht en factoren geheel buiten uzelf die u helemaal uit balans halen. In die gevallen kunnen we de oorzaak niet de wereld uit helpen en helpt het niet om de mouwen op te stropen en hard aan de trigger te werken, want daar hebben we dan geen invloed op. In deze situaties bereikt u een ander resultaat. U kunt dan verwachten dat u:

  • momenten van rust voor uzelf hebt leren maken
  • weer kan genieten van de kleine mooie dingen in het leven.
  • hobby, sport, wandelen, fietsen, en de natuur gebruikt als resetknop.
  • energievreters en energiegevers zoveel mogelijk in balans houdt.

U heeft uw leven weer beter leefbaar gemaakt.

Waaruit bestaat de therapie?

De therapie start met een goede analyse van de onderliggende reden van de hyperventilatie. Daarna wordt er via twee sporen tegelijk aan de klachten gewerkt. Aan de ene kant wordt de bron, de oorzaak van de stress, disbalans en spanning aangepakt en aan de andere kant wordt er gewerkt aan ontspanningsvaardigheden, adequaat omgaan met moeilijke situaties in het dagelijks leven en het terugwinnen van het vertrouwen in het eigen lichaam. Hyperventilatie is serieus ellendig doch niet gevaarlijk.

Breng je de balans terug in het leven dan wordt de adem ook weer mooi uitgebalanceerd.

Hulp bij het genezen van hyperventilatie?

Psychosomatiek therapie is direct toegankelijk. Dit betekent dat u zonder tussenkomst van uw huisarts een afspraak kunt maken.